Czy medyczna marihuana uzależnia? Prawdy i mity

Medyczna marihuana budzi wiele emocji – jedni traktują ją jako przełomowy lek, inni wciąż obawiają się skutków ubocznych i ryzyka uzależnienia. W dyskusjach pojawia się jedno z najczęstszych pytań:

Czy medyczna marihuana może uzależniać? A jeśli tak – w jaki sposób i kogo to dotyczy?

Poniżej znajdziesz uporządkowane odpowiedzi oparte na danych naukowych, a także obalenie najpopularniejszych mitów związanych z tym tematem.

PRAWDA: Marihuana może prowadzić do uzależnienia psychicznego

Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) oraz Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego (APA), konopie – podobnie jak inne substancje psychoaktywne – mogą prowadzić do uzależnienia, choć:

• nie każda osoba stosująca konopie medyczne się uzależni,

• ryzyko uzależnienia fizycznego jest niskie,

• uzależnienie od konopi rzadko wymaga hospitalizacji, w przeciwieństwie np. do alkoholu czy opioidów.

📌 Szacuje się, że 9–10% osób stosujących konopie regularnie może rozwinąć uzależnienie psychiczne. Dla porównania:

• Alkohol – 15%,

• Nikotyna – 32%,

• Opioidy – 23%.

Jak wygląda uzależnienie od marihuany?

W klasyfikacji DSM-5 (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders), uzależnienie od konopi to:

„Zaburzenie używania konopi (CUD – Cannabis Use Disorder), które może objawiać się m.in. potrzebą zwiększania dawek, trudnościami w ograniczeniu użycia, spadkiem motywacji i objawami odstawienia”.

Typowe objawy psychicznego uzależnienia mogą obejmować:

• drażliwość,

• bezsenność,

• problemy z koncentracją,

• nastrój depresyjny po odstawieniu.

MIT: Marihuana jest tak samo uzależniająca jak heroina

To nieprawda. Marihuana może uzależniać, ale nie powoduje uzależnienia fizycznego w klasycznym sensie, tzn. organizm nie doświadcza niebezpiecznego zespołu odstawiennego jak w przypadku:

• opioidów,

• benzodiazepin,

• alkoholu.

Zespół odstawienia po dłuższym stosowaniu marihuany jest łagodny i ma charakter przejściowy.

MIT: Medyczna marihuana uzależnia tak samo jak „rekreacyjna”

Nie do końca.

• Medyczna marihuana jest stosowana w ściśle określonych dawkach i formach (standaryzowany susz, oleje, kapsułki).

• Rekreacyjne używanie często wiąże się z wyższymi dawkami THC, nieregularnością oraz brakiem kontroli nad stężeniem substancji.

📌 Dlatego ryzyko uzależnienia w terapii medycznej pod kontrolą lekarza jest mniejsze – choć wciąż istnieje i powinno być monitorowane.

PRAWDA: THC ma potencjał uzależniający – CBD już nie

Spośród ponad 140 kannabinoidów zawartych w marihuanie, THC (tetrahydrokannabinol) jest główną substancją psychoaktywną i to on odpowiada za:

• uczucie „haju” (euforii),

• efekt nagrody w mózgu (dopaminowy),

• rozwój tolerancji przy dłuższym stosowaniu.

Natomiast CBD (kannabidiol):

• nie działa psychoaktywnie,

• nie wywołuje uzależnienia,

• może wręcz redukować działanie uzależniające THC i innych substancji.

PRAWDA: Tolerancja może się rozwijać, ale jest odwracalna

Pacjenci stosujący medyczną marihuanę przez dłuższy czas mogą zauważyć:

• konieczność zwiększenia dawki,

• osłabienie efektu terapeutycznego.

To zjawisko tolerancji, ale:

• można je zredukować lub odwrócić, np. poprzez przerwy w terapii,

• dotyczy głównie odmian o wysokim THC.

MIT: Jeśli ktoś stosuje marihuanę medyczną, na pewno się uzależni

To mit. Uzależnienie – zarówno psychiczne, jak i fizyczne – zależy od wielu czynników:

• dawki i częstotliwości stosowania,

• predyspozycji psychicznych,

• genetyki i historii uzależnień,

• obecności zaburzeń lękowych lub depresyjnych.

📌 Większość pacjentów medycznych nie rozwija objawów uzależnienia, szczególnie gdy leczenie prowadzone jest pod kontrolą lekarza.

Co robić, by zminimalizować ryzyko?

• Zawsze stosować medyczną marihuanę zgodnie z zaleceniami lekarskimi

• Nie zwiększać dawek samodzielnie

• Stosować przerwy lub rotację odmian, jeśli to możliwe

• Unikać połączeń z alkoholem i innymi środkami psychoaktywnymi

• W razie wątpliwości – rozmawiać z lekarzem prowadzącym

Legalność i bezpieczeństwo stosowania w Polsce

✅ Medyczna marihuana w Polsce jest legalna od 2017 roku, ale wymaga recepty od lekarza.
✅ Dostępne są standaryzowane produkty (susz i ekstrakty), kontrolowane przez URPL.
❌ Terapia nie jest przeznaczona dla każdego – m.in. osoby z historią uzależnień, psychoz czy chorób afektywnych muszą być szczególnie monitorowane.
✅ W terapii stosowane są odmiany z kontrolowanym poziomem THC/CBD, co pozwala lepiej zarządzać potencjalnym ryzykiem uzależnienia.

Podsumowanie – prawdy i mity