Kannabinoidy w medycynie: zastosowania terapeutyczne
Czym są kannabinoidy?
Kannabinoidy to związki chemiczne wyizolowane z konopi Cannabis sativa, zwanej potocznie marihuaną. Nauka zna już ponad 100 różnych kannabinoidów, ale najbardziej znanym i najczęściej badanym jest THC (tetrahydrokannabinol) i CBD (cannabidiol). Te dwa związki mają zarówno swoje unikalne właściwości, jak i wspólne działanie na organizm człowieka.
THC to psychoaktywne związki konopi, które powodują tzw. “haj”. Na poziomie medycznym zaleca się go w leczeniu bólu, nudności i utraty apetytu, ale sam związek jest nielegalny w wielu miejscach na świecie. Z drugiej strony mamy CBD, kannabinoid bez psychoaktywnych efektów, który wykazuje szereg korzyści terapeutycznych, takich jak łagodzenie lęków, bólu, zapaleń i możliwe działanie przeciwnowotworowe.
Możliwości wykorzystania kannabinoidów w medycynie
Badania naukowe nad kannabinoidami w ostatnich latach nabierają tempa. Wynika to z coraz częstszych doniesień na temat swoistych właściwości medycznych tych substancji, zarówno psychoaktywnego THC, jak i niepsychoaktywnego CBD. Jak na razie, cannabis jest głównie wykorzystywana jako lek przeciwbólowy oraz w terapii przeciwnowotworowej. Worlds Health Organization (WHO) same potwierdza korzyści terapeutyczne CBD.
Dodatkowo, przeprowadzono wiele badań klinicznych na temat wpływu THC na pacjentów z chorobą Parkinsona, stwardnieniem rozsianym, epilepsją i AIDS. Wielu pacjentów zgłasza redukcję bólu, a także poprawę snu i ogólnego samopoczucia. Zaczną się pojawiać pierwsze dowody naukowe potwierdzające te raporty.
Kannabinoidy a ból przewlekły
Chroniczny ból jest jednym z najczęstszych powodów, dla których pacjenci szukają medycznego zastosowania kannabinoidów. Działanie przeciwbólowe tych substancji jest związane z ich wpływem na układ endokannabinoidowy w ciele człowieka. Kannabinoidy wpływają na receptory CB1 i CB2, które są związane z przekazywaniem sygnałów bólowych do mózgu.
Badania wyraźnie pokazują, że marihuana medyczna, a w szczególności CBD, może być skutecznym środkiem przeciwbólowym dla pacjentów z neuropatycznym i przewlekłym bólem, niezależnie od jego przyczyn.
Kannabinoidy w leczeniu padaczki
W ostatnich latach CBD zwrócił na siebie uwagę naukowców jako potencjalny lek przeciwpadaczkowy. Badania kliniczne wykazały, że kannabidiol może znacząco zmniejszyć częstość i nasilenie ataków padaczkowych, szczególnie w przypadku form padaczki, które są trudne do leczenia konwencjonalnymi metodami.
W 2018 roku amerykańska Food and Drug Administration (FDA) zatwierdziła Epidiolex, lek na bazie CBD, jako leczenie dla dwóch rzadkich i ciężkich form padaczki u dzieci. To pierwszy zatwierdzony przez FDA lek, który zawiera czysty składnik pochodzący z marihuany.
Kannabinoidy a choroby neurodegeneracyjne
Coraz więcej badań sugeruje, że kannabinoidy mogą okazać się skuteczne w leczeniu chorób neurodegeneracyjnych, takich jak choroba Parkinsona, stwardnienie rozsiane czy choroba Alzheimera. Kannabinoidy wydają się chronić neurony przed degeneracją, mogą również pomóc w łagodzeniu symptomów tych chorób, takich jak ból, bezsenność czy utrata apetytu.
W szczególności CBD jest przedmiotem intensywnych badań. Kannabidiol wykazuje działanie przeciwzapalne, przeciwbólowe oraz neuroprotekcyjne, które mogą przynieść korzyść pacjentom z chorobami neurodegeneracyjnymi. Jego potencjalne działanie na redukcję plastry amyloidowych są obiecujące w kontekście przyszłej terapii choroby Alzheimera.